Niedawno w dyskusji na temat mojego artykułu poświęconego scenografii filmowej („Hobby a praca – wykończenie wnętrz w kinematografii„) usłyszałem zarzut, że scenografia w filmach może i była, ale teraz w produkcjach filmowych stosuje się głownie green screen. Muszę się z tym zgodzić – świat idzie do przodu i zastępuje stare technologie nowszymi, które są przy okazji szybsze do wykonania i tańsze… Ale dotyczy to głównie filmów z gatunków S-F czy fantasy, gdzie budowanie całych wielkich planów filmowych jest nieopłacalne. Ostatnim takim wyskokiem Hollywood w kontekście kina post-apokaliptycznego, gdzie zbudowano od podstaw cały plan filmowy był „Wodny Świat” z Kevinem Costnerem w roli głónej. Klapa finansowa tego filmu jasno pokazała studiom filmowym, że green screen jest rozwiązaniem bezpieczniejszym finansowo. Nastała era komputerowej grafiki zwanej CGI.
CGI w procesie postprodukcji to narzędzie o ogromnym znaczeniu w dzisiejszej branży filmowej i scenografii. Pozwala na tworzenie niesamowitych efektów wizualnych oraz transformację otoczenia filmowych scen. Grafika komputerowa 3D stanowi kluczowy element scenografii, umożliwiając filmowcom wiele fascynujących możliwości, przekraczających możliwości budowy realnych modeli.
Jaka scenografia jest lepsza – CGI
Jedną z głównych funkcji CGI w kontekście scenografii jest przekształcanie sfotografowanych obiektów poprzez modyfikację ich wybranych elementów. Dzięki temu można zmieniać wygląd i charakterystykę obiektów bez konieczności ich fizycznego przerabiania. To narzędzie pozwala również na tworzenie wirtualnych scenografii, które kamera może swobodnie przemierzać i okrążać. Otwiera to nowe możliwości w tworzeniu dynamicznych ujęć.
Dodatkowo, CGI umożliwia dodawanie tła i widoków z okna, prezentowanie pożądanej pogody. Pozwala to na osadzenie postaci lub obiektów w różnych sceneriach, nawet tych niemożliwych do osiągnięcia w rzeczywistości. To także pozwala na usuwanie z materiału zdjęciowego elementów ahistorycznych, takich jak anteny satelitarne czy słupy wysokiego napięcia, co jest nieocenione przy produkcji filmów z danej epoki.
Kolejnym ważnym aspektem CGI w scenografii jest postarzanie i teksturowanie dekoracji. Dzięki temu można oddać szczegóły powierzchni, takie jak sposób odbijania lub pochłaniania światła, co przyczynia się do realizmu scenografii.
Historia CGI w filmie sięga roku 1982, kiedyprzy produkcji filmu „TRON” po raz pierwszy wykorzystano grafikę komputerową do tworzenia pojazdów i scen akcji. To wydarzenie otworzyło drzwi do dalszego rozwoju tej technologii w przemyśle filmowym.
Jak było wcześniej?
Warto także zauważyć, że na początku XXI wieku rola set designers w ostatecznym wyglądzie filmu zaczęła maleć na rzecz specjalistów od efektów specjalnych. Firmy zajmujące się VFX utworzyły niezależne działy. Wywołało to pewne napięcia między działami artystycznymi, a efektów specjalnych – zwłaszcza jeśli chodzi o kontrolę nad finalnym efektem pracy ekipy.
Przed erą CGI artyści konceptowi tworzyli ręczne rysunki i obrazy, które definiowały estetykę filmu. Teraz nawet jeśli artyści nadal używają tradycyjnych technik, to ich prace są skanowane i archiwizowane cyfrowo. To samo dotyczy szczegółowych projektów scenografii i zdjęć już wybudowanych dekoracji, na które specjaliści od VFX nanoszą efekty specjalne. Artysta nadaje światło, tekstury i dodatkowe elementy wnętrz, aby prezentować koncepcję wizualną producentom i reżyserowi.
Wracając na koniec do filmu „Wodny Świat” to trzeba zauważyć dwie rzeczy. Film za chwilę będzie obchodził 30-tą rocznicę powstania, ale oglądając go nie mamy wrażenia sztuczności i tandety. Wynika to właśnie z faktu, że scenografia została wykonana naprawdę, a nie za pomocą komputera. Natomiast filmy oparte w dużej mierze na CGI niestety tak dobrze się nie zestarzały. Przykładem jest „The Lawnmower Man” (Kosiarz Umysłów), w którym efekty wizualne postarzały się okropnie czyniąc dziś film praktycznie nieoglądalnym.
A wy wolicie budowanie pieczołowicie scenografie czy te generowane komputerowo?
